Rekabet Yasağı Sözleşmelerinde Görevli Mahkeme: Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu Kararı
- Nuri Melih İnce
- 17 Eyl
- 2 dakikada okunur
12 Eylül 2025 tarihli ve 33015 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun (“Kurul”) 13.06.2025 tarihli ve 2023/1 esas sayılı kararı ile, rekabet yasağı sözleşmelerinden doğan davalarda görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi olduğu hükme bağlanmıştır.
I. Uyuşmazlığın Arka Planı
Türk Borçlar Kanunu’nun 444–447. maddeleri işçinin, iş sözleşmesinin sona ermesinden sonra işvereniyle rekabet etmeme borcunu düzenlemektedir. Ancak, bu sözleşmelere aykırılık halinde açılacak davaların iş mahkemelerinde mi, yoksa asliye ticaret mahkemelerinde mi görüleceği hususu, uzun yıllar boyunca Yargıtay daireleri arasında farklı şekilde değerlendirilmiştir.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi ile daha önce görev yapan 22. Hukuk Dairesi, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’na dayanarak bu uyuşmazlıkların iş mahkemelerinin görev alanında olduğu görüşünü benimsemiştir.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi ise rekabet yasağı sözleşmelerini mutlak ticari dava kapsamında değerlendirerek, görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi olduğu yönünde kararlar vermiştir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu da farklı dönemlerde her iki yönde kararlar vermiş, bu durum uygulamada istikrarsızlığa yol açmıştır.
Bu görüş ayrılıkları sebebiyle konu, Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu’nun 30.05.2023 tarihli ve 159 sayılı kararı ile İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’na taşınmıştır.
II. Kurulun Gerekçesi
Kurul, yaptığı değerlendirmede şu hususları özellikle vurgulamıştır:
Sadakat borcu, iş sözleşmesinin devamı süresince geçerli olup iş ilişkisinin sona ermesiyle birlikte ortadan kalkmaktadır. Bu nedenle rekabet yasağı, iş sözleşmesinden kaynaklanan bir yan edim olarak değil, bağımsız ve müstakil bir sözleşme olarak nitelendirilmelidir.
Rekabet yasağının geçerliliği, “müşteri çevresi”, “ticari sır” veya “üretim yöntemleri” gibi ticari hayatın doğrudan unsurlarıyla bağlantılıdır. Bu kavramların değerlendirilmesi, iş hukukunun koruyucu yaklaşımından ziyade ticaret hukukunun uzmanlık alanına girmektedir.
Türk Ticaret Kanunu m.4/1-c uyarınca rekabet yasağı sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar mutlak ticari dava niteliğindedir ve bu nedenle asliye ticaret mahkemelerinin görev alanına girmektedir.
7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nda yer alan genel hükümler, TTK’deki özel görev düzenlemesini bertaraf edemez.
III. Kararın Önemi
Kurulun bu kararıyla birlikte, uzun yıllardır süregelen görevli mahkeme tartışması kesin olarak sona ermiştir. Bundan böyle rekabet yasağı sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklar asliye ticaret mahkemelerinde görülmeye devam edecektir.
Bu karar, yalnızca görev meselesine açıklık getirmemekte; aynı zamanda rekabet yasağı sözleşmelerinin niteliğine ilişkin önemli bir tespitte de bulunmaktadır: Bu sözleşmeler, iş sözleşmesinin eki olmayıp, ticaret hukukunun düzenleme alanına giren bağımsız taahhütlerdir.
IV. Sonuç
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 13.06.2025 tarihli ve 2023/1 esas sayılı kararı, rekabet yasağı uyuşmazlıklarının ticari dava olarak nitelendirilmesini ve görevli mahkemenin asliye ticaret mahkemesi olduğunun belirlenmesini sağlamıştır. Böylece hem uygulamada yeknesaklık hem de yargılamada öngörülebilirlik temin edilmiştir.
