Uyuşmazlık Mahkemesi, 31 Ocak 2022 ve 2021/615 E. ve 2022/3 K. sayılı kararı (“Karar”) ile, Davacı ilaç firması tarafından ilaç geri ödeme kapsamına ilişkin koşullarda değişiklik yapılması istemiyle Sosyal Güvenlik Kurumu’na (“SGK”) yapılan başvurunun zımnen reddine yönelik işlemin iptali istemiyle açılan davada adli yargının görevli olduğuna dair karar tesis etmiştir. Önemli bir hususa açıklık kazandırdığını düşündüğümüz Karara ilişkin özete aşağıda yer verilmiştir.
Karara konu olayda, Davacı, ilaç geri ödeme kapsamına ilişkin koşullarda değişiklik yapılması talebiyle SGK’ya başvurmuş; başvurunun süresi içinde cevaplanmayarak zımnen reddedilmesi üzerine idari yargı yerinde dava açmıştır. Davayı inceleyen Ankara 8. İdare Mahkemesi, 13 Ocak 2021 tarih ve E.2020/1671, K.2021/51 sayılı kararı ile, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun (“5510 sayılı Kanun”) “Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıklar iş mahkemelerinde görülür.” hükmünü haiz 101. maddesini ve “İdarî para cezaları ilgiliye tebliğ ile tahakkuk eder. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ya da Kurumun ilgili hesaplarına yatırılır veya aynı süre içinde Kuruma itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurabilirler.” hükmünü haiz 102. maddesini gerekçe göstererek uyuşmazlığın adliye yargı yerinde çözülmesi gerektiğini belirtmiş ve davayı görev yönünden reddetmiştir.
Ankara 8. İdare Mahkemesinin görevsizlik kararı üzerine adli yargıda dava ikame etmiştir. Davayı gören Ankara 27. İş Mahkemesi; 24 Haziran 2021 tarih ve 2021/56 E. ve 2021/170 K. sayılı kararı ile, davanın SGK’nın idari işleminden ve tebliğinden kaynaklandığını ve iş mahkemelerinin yetkisinin sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıklarla sınırlı olduğunu belirterek davayı görev yönünden reddetmiştir.
Hem idari hem de adli yargı mercilerinin davayı görev yönünden reddetmesiyle ortaya çıkan olumsuz görev uyuşmazlığı sonucunda, dosya görevli yargının belirlenmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmiştir. Dosyayı inceleyen Uyuşmazlık Mahkemesi, uyuşmazlık konusu işlemin bir ilacın geri ödeme kapsamına ilişkin koşullarında değişiklik yapılması istemiyle yapılan başvurunun idare tarafından zımnen reddedilmesine ilişkin olduğunu belirtmiş; ancak, konunun 5510 sayılı Kanun hükümlerine dayanılarak hazırlanan Yönetmelik ve düzenleyici işlemlerde yer aldığını değerlendirerek, dava konusu uyuşmazlığın 5510 sayılı Kanunun 101. maddesi kapsamında adli yargı yerince çözümlenmesi gerektiği sonucuna varmıştır. Bu doğrultuda, Ankara 27. İş Mahkemesinin 24 Haziran 2021 tarih ve 2021/56 E. ve 2021/170 K. sayılı görevsizlik kararı kaldırılmıştır.
Sonuç
Uyuşmazlık Mahkemesinin Kararı dar kapsamda yorumlandığında, SGK’nın ikincil mevzuatlar ile de düzenlediği bir konu olan ilaç geri ödeme kapsamına ilişkin koşullarda değişiklik yapılmasına ilişkin başvurulara yönelik işlemlerinde görevli mahkemenin iş mahkemeleri olduğu sonucuna varılmaktadır.
İlgili Karar geniş kapsamda yorumlandığında ise, idare mahkemelerinin yalnızca SGK’nın 5510 sayılı Kanun uyarınca uyguladığı idari para cezalarına yapılan itirazlara ilişkin olarak gerçekleştirdiği işlemlerle ilgili uyuşmazlıklarda görevli olduğu; SGK’nın 5510 sayılı Kanun ve ikincil mevzuatlarda düzenlenen konulara ilişkin diğer işlemlerinden doğan uyuşmazlıklarda ise adli yargı yerlerinin, yani iş mahkemelerinin görevli olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.
Comentários